Europa heroverweegt verbod op pesticiden als wereldwijde voedselcrisis opdoemt

Ministers van Landbouw hebben waarschuwde dat het aanzienlijk verminderen van het gebruik van pesticiden in de Europese Unie de gewasopbrengsten zou kunnen beïnvloeden in een zeer onzekere tijd.

Een ambitieus doel voorgesteld van de Europese Commissie om het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren, is bekritiseerd door de lidstaten tijdens de Landbouw- en Visserijraad (Agrifish), die onlangs in Brussel plaatsvond.

Tijdens de bijeenkomst benadrukten de ministers: ​"de noodzaak van levensvatbare duurzame alternatieven voor chemische bestrijdingsmiddelen alvorens verplichte reductiedoelstellingen vast te stellen.”

Ze voegden eraan toe dat de nieuwe regelgeving ook rekening moet houden met: ​"de verschillen in geografie, klimaat en uitgangspunten in verschillende lidstaten” alvorens beperkingen op te leggen.

Ze benadrukten verder dat: ​"duurzaamheid moet je niet zoeken bij de ten koste van voedselzekerheid of van het concurrentievermogen van de EU-landbouw, vooral in de huidige context van de Russische agressie tegen Oekraïne.”

De opkomende verdeeldheid onder de 27 ministers van Landbouw zal waarschijnlijk een aanzienlijke impact hebben op de nieuwe regelgeving waaraan de Europese Commissie werkt. Het doel van de verordening is om het gebruik van chemicaliën in de landbouw te verminderen.

De voorgestelde verordening vraagt ​​regeringen om nationale reductiedoelstellingen vast te stellen en te handhaven milieuvriendelijke ongediertebestrijding door geïntegreerde plaagbestrijdingspraktijken met pesticiden die als laatste redmiddel worden gebruikt.

De regels bepalen ook een volledig verbod op het gebruik van pesticiden in parken, speeltuinen, scholen en ecologisch kwetsbare gebieden.

Ten slotte stellen de voorgestelde regels regeringen in staat om fondsen van de Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) om de kosten van boeren te dekken als ze overstappen op andere vormen van ongediertebestrijding.

Het sterkste verzet tegen de voorgestelde regelgeving kwam uit Spanje, Portugal, Malta, Luxemburg, Slowakije, Slovenië, Polen, Letland, Litouwen, Estland, Bulgarije en Hongarije.

De Spaanse minister van Landbouw waarschuwde dat het verbieden van pesticiden in ecologisch kwetsbare gebieden ertoe zou kunnen leiden dat ze broedplaatsen voor ongedierte worden. De Sloveense minister voegde eraan toe dat boeren in deze gebieden door de verboden aanzienlijk zouden worden benadeeld.

Stella Kyriakides, de Europese commissaris voor gezondheid en voedselveiligheid, verdedigd het voorstel en de genoemde voedselzekerheid en veerkracht op de lange termijn vereisen een koerswijziging met betrekking tot het gebruik van pesticiden.

"We verbieden het gebruik van pesticiden niet', zei ze. ​"Het aanbod van biologische alternatieven en alternatieven met een laag risico neemt geleidelijk toe op de markt, met meer goedkeuringen en meer gestroomlijnde regels, om de overgang van boeren te vergemakkelijken.”

"Voortgezet gebruik van onderzoek, innovatie en nieuwe technologieën zal ook de overgang ondersteunen”, voegde ze eraan toe. ​"De Russische invasie van Oekraïne betekent dat we ons moeten aanpassen aan de nieuwe realiteit. Maar dat mogen we onze duurzaamheidsdrift niet laten verstoren.”

Verdere vermindering van het gebruik van pesticiden zal ook gevolgen hebben voor olijftelers, van wie velen zich verzetten tegen de Oktober 2021 verbod over het gebruik van dimethoaat.

De chemische stof wordt algemeen beschouwd als de enige efficiënte verdedigingslinie tegen de olijf fruitvlieg in olijfgaarden. Sommige boeren hadden betreurde dat het verbod werd uitgevoerd bij gebrek aan levensvatbare alternatieve strategieën voor de bestrijding van insecten.

"Door de jaren heen hebben synthetische actieve stoffen geleid tot een benadering van gewasbescherming die meer gericht is op de behandeling van pathologie en minder op preventie, vanwege de beschikbaarheid op de markt van pesticiden zoals dimethoaat,” Gennaro Sicolo, de president van Italia Olivicola, een producentenvereniging, vertelde Olive Oil Times.

"Het beheersen van een ziekte zonder synthetische moleculen kan een uitdaging zijn, maar het is noodzakelijk, "voegde hij eraan toe. ​"Het hele productieproces moet plaatsvinden met inachtneming van de bescherming van het milieu en zijn natuurlijke hulpbronnen.”

Sicolo stelt dat olijftelers de verspreiding van plagen meer preventief moeten aanpakken.

"Dat kan een vicieuze cirkel in gang zetten waarin het welzijn van de plant centraal staat, in harmonie met de bodem en de hele omgeving waarin hij leeft", zei hij. ​"We moeten onze [plaag]bestrijdingsstrategieën opnieuw opbouwen.”

Het jaarverslag 2021 van de European Food Safety Agency (EFSA) bevestigt dat: het gebruik van pesticiden bij de olijventeelt is vrij laag in Europa.

Het merendeel van de monsters – 96 procent van de 100,000 – die door de EFSA werden geanalyseerd, toonden aan dat de aanwezigheid van chemicaliën ruim onder de wettelijke limiet lag. Bovendien bevatte 57 procent van alle monsters geen meetbare residugehalten.

"Een biologische benadering van de landbouw hangt helaas niet alleen af ​​van de olijfboeren", zegt Sicolo. ​"Een bredere aanpak kan en moet komen uit andere gebieden waar synthetische producten veel worden gebruikt. De olijventeelt kan zijn steentje bijdragen, zelfs als de kosten stijgen."

Volgens de Europese Federatie van Voedsel, Landbouw, Toerisme en Handel (EFFAT) is de voorgestelde verordening een stap voorwaarts, maar houdt ze geen rekening met de specifieke effecten van het gebruik van pesticiden, zoals die op de gezondheid van werknemers.

"Het gevaar van pesticiden in Europa is reëel”, zegt Kristjan Bragason, algemeen secretaris van EFFAT. ​"Blootstelling aan pesticiden en landbouwchemicaliën vormt een van de grootste risico's waarmee landarbeiders worden geconfronteerd, hoewel ze nog steeds grotendeels worden onderschat. De gezondheid en veiligheid van werknemers beschermen betekent streven naar echt duurzame landbouw.”

Natalija Svrtan, een campagnevoerder voor landbouw zonder pesticiden, vertelde: Olive Oil Times dat het een langdurig proces zou zijn om de schade van 80 jaar door pesticiden aan de bodem, de biodiversiteit en de menselijke gezondheid ongedaan te maken.

"We kunnen het probleem niet van de ene op de andere dag oplossen door één simpele oplossing toe te passen”, zei ze. ​"Er moeten substantiële veranderingen komen in onze voedselproducerende systemen, en dat moet onverwijld gebeuren.”

"Biodiversiteit en gezonde bodems zijn de basisinput die we nodig hebben voor de productie van elk type voedsel, en agro-ecologie is de oplossing om het te behouden,” voegde Svrtan eraan toe. ​"Dat blijkt zowel uit onderzoeken als uit het stijgende aantal biologische producenten, die met succes geïntegreerde plaagbestrijding toepassen.”

Volgens Svrtan omvat geïntegreerde plaagbestrijding verschillende technieken, zoals intercropping, sub-zaaien, multi-cropping, vruchtwisseling, het braak laten van velden en het constant monitoren van het verschijnen van plagen.

"Wanneer preventiemethoden alleen niet voldoende zijn, wordt de voorkeur gegeven aan niet-chemische alternatieven, zoals biologische bestrijding van schadelijke insecten, fysieke vangst en mechanisch wieden, "zei ze.

Svrtan voegde eraan toe dat eerdere landbouwpraktijken moeten worden vervangen door nieuwe om het natuurlijke evenwicht in door mensen gebeeldhouwde landschappen te herstellen.

"Veel oude olijfbomen werden vervangen door nieuwe cultivars die vatbaar zijn voor ziekten en plagen,” zei ze. ​"Elke inmenging in de natuurlijke orde, in natuurlijke processen, zal leiden tot het creëren van meer problemen dan het oplost.”

"We moeten wijs zijn en in harmonie met de natuur leven, in plaats van ertegen te vechten, zoals we nu doen, door pesticiden en minerale meststoffen te gebruiken,” voegde Svrtan eraan toe. ​"Zelfs met nieuwe cultivars kunnen technieken als plaagmonitoring, plaagvallen, mechanische methoden van onkruid wieden en het gebruik van insectenwerende middelen het gebruik van pesticiden en meststoffen in ieder geval verminderen.”

De EU Agrifish Council eindigde met een document ondertekend door 12 lidstaten die de EU vroegen om duurzaamheid en een nieuwe benadering van pesticiden op mondiaal niveau te promoten.

Mocht zo'n wereldwijde transitie naar duurzaamheid mislukken, dan stelt het document: ​"de invoering van de Green Deal en de bijbehorende strategieën kunnen leiden tot milieuverlies en een daling van de Europese landbouwopbrengsten.”

De nieuwe regels voor pesticiden moeten zowel door de Europese Raad als door het Europees Parlement worden goedgekeurd om in werking te treden.

• Terra Evita
• Onderzoek Europa
• EFFAT