Nieuw EU-landbouwbeleid kan voordelen opleveren voor Griekse olijventelers als aan de vereisten wordt voldaan

De laatste hervorming van de Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (CAP), het landbouwsubsidieprogramma van de Europese Unie, is na een voorlopig akkoord bereikt tussen het Europees Parlement en de EU-regeringen. De nieuwe regels gelden van 2023 tot eind 2027.

Het volgende GLB omvat financiering voor landbouwers en plattelandsontwikkeling voor in totaal 387 miljard euro, bijna een derde van de volledige EU-begroting.

Griekenland zal in het kader van de nieuwe regeling € 19.3 miljard ontvangen, een bedrag dat vergelijkbaar is met de middelen die momenteel door het GLB worden verstrekt. De financiële steun van de boeren in het land bleef hetzelfde, ondanks een EU-brede vermindering van 10 procent van de middelen die zijn toegewezen voor betalingen aan begunstigden met het nieuwe beleid.

"We hebben de meest ambitieuze politieke hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid sinds de jaren negentig gerealiseerd', zegt Spilios Livanos, de Griekse minister van Plattelandsontwikkeling en Voedsel. ​"We hebben een goed Europees kader gecreëerd voor de veiligheid, toereikendheid en duurzaamheid van onze agrovoedingssystemen.

"Het is een eerlijk, groen, sociaal en uiteindelijk duurzamer GLB”, aldus de minister. ​"Griekenland behoudt dezelfde financiering van het huidige GLB. Het is een grote kans voor ons land om zijn plattelandseconomie te transformeren, de felbegeerde perifere ontwikkeling te realiseren en zijn hele productieve model te veranderen.”

Een extra € 2 miljard uit het Europees Fonds voor herstel en veerkracht, bedoeld voor: steun het herstel van de Covid-19-pandemie, zal naar verwachting de komende jaren ook worden gericht op de landbouwsector van het land.

Alle betalingen zullen worden gekoppeld aan een aantal minimale milieuvereisten, zoals dat ten minste drie procent van het bouwland door boeren wordt gereserveerd om de natuur te laten gedijen, of boeren om de twee jaar gewassen verwisselen voor bodemregeneratie.

Het nieuwe landbouwbeleid van de EU bepaalt ook dat alleen: ​"actieve boeren” kunnen profiteren van de subsidies. Elke lidstaat moet zijn eigen actieve landbouwers een definitie geven volgens een aantal algemeen aanvaarde termen, zoals dat landbouwactiviteiten ten minste een bepaald percentage van het inkomen van de landbouwers uitmaken, maar heeft ook de flexibiliteit om zijn eigen criteria toe te voegen aan de definitie .

De Griekse functionarissen hebben verduidelijkt dat alleen de boeren die echt produceren in aanmerking komen voor directe inkomenssteun in het kader van het nieuwe GLB.

"De nieuwe gerichtheid van subsidies in combinatie met de definitie van actieve boeren geeft ons de mogelijkheid om degenen die produceren en actief zijn in de waardeketen te ondersteunen zonder illegale praktijken toe te passen,” zei Yiannis Economou, de assistent-minister van plattelandsontwikkeling en voedsel, tijdens een consult in Chania.

De exacte criteria voor actieve boeren in Griekenland in het kader van het volgende GLB moeten nog worden bepaald door het ministerie.

De olijfoliesector van het land moet ook voorbereid zijn op enkele veranderingen die bedoeld zijn om de olijfboeren beter te ondersteunen wanneer het GLB van 2023 – 2027 van kracht wordt.

De verwachting is dat fondsen sneller en gemakkelijker worden uitbetaald dan voorheen. Er bestaat echter onzekerheid in de sector over de hervorming van het GLB en de reële impact ervan op de sector.

"Het is te vroeg om te zeggen, en de informatie die door het ministerie van landbouw wordt vrijgegeven is nog steeds algemeen en vaag,” vertelde Nikos Michelakis, de wetenschappelijk adviseur van de vereniging van olijfolieproducerende gemeenten van Kreta (SEDIK), aan Olive Oil Times. ​"Er worden doelen en strategieën genoemd zonder te beschrijven hoe deze gerealiseerd zullen worden.”

"In ieder geval is er geen wetenschappelijk, ecologisch of agronomisch bewijs om de vergelijking van olijfgaarden te rechtvaardigen, een investering van hoge kosten die de arbeid van generaties vereist, met weiden en bouwland,” voegde hij eraan toe.

Michelakis had ook bedenkingen bij de geplande herverdeling van de inkomenssteun ten gunste van de kleinere landbouwbedrijven ten koste van de grote landbouwbedrijven en bedrijven die het nieuwe GLB steunt.

"De ​'herverdelende betalingen' van het nieuwe GLB zullen naar verluidt de kleine boeren bevoordelen', zei hij. ​"Als de berichten in de landbouwpers echter kloppen, krijgen alle begunstigden een verlaging van 10 procent op de rechtstreekse betalingen om de kleinere boeren te ondersteunen, die waarschijnlijk ongeveer € 40 per hectare zullen krijgen.”

"Kleine olijventelers zullen er dus niet echt van profiteren, maar in plaats daarvan een inkomensverlies lijden," voegde Michelakis eraan toe. ​"Er mag geen vermindering van de financiering worden opgelegd aan kleine boeren.”

Tafelolijven, zal daarentegen worden toegevoegd aan de lijst van landbouwproducten die in aanmerking komen voor toepassing van een mechanisme voor particuliere opslag in het kader van het nieuwe GLB. Het doel is om de middelen te verschaffen om vraag en aanbod te reguleren en zo nodig marktprijzen te herstellen.

Particuliere opslag wordt af en toe door de Europese Commissie gebruikt om: stabiliseren van de olijfoliemarkt (onder andere) bij onevenwichtigheden, echter met twijfelachtige resultaten.

Een ander belangrijk aspect van het nieuwe GLB is het kunnen creëren van een aantrekkelijke werkomgeving voor jongeren.

Jonge Europese boeren werden door het huidige GLB niet bepaald gelokt om de landbouwsector te betreden, zo blijkt uit onderzoek voor de periode 2014-2020 in opdracht van de Europese Unie.

Het onderzoek concludeerde dat de ​'generatievernieuwingsmaatregelen van het GLB, die specifiek gericht zijn op de veilige overdracht van landbouwbedrijven van de ene generatie op de andere, zijn op zich niet voldoende om meer jongeren te verleiden landbouwer te worden. De belangrijkste problemen voor jonge boeren blijven de toegang tot fondsen en land.

In dit verband beweerde Livanos dat het nieuwe EU-beleid zijn verdiensten diep naar voren moet brengen in plaats van zijn bestraffingsmechanismen.

"[Het nieuwe GLB moet] een hefboom zijn voor jongeren om de landbouw in te gaan, niet een afschrikmiddel", zei hij tijdens een bijeenkomst van de EU-ministers van landbouw in Lissabon. "[Het zou] een inspiratie voor boeren moeten zijn, geen angst voor sancties."

Een vereiste van het nieuwe GLB is dat elke lidstaat een strategisch plan implementeert om te schetsen hoe het plattelandsbeleid zal worden toegepast en dat de middelen zullen worden toegewezen op basis van zijn behoeften en speciale nationale kenmerken. Alle plannen zullen worden doorgelicht door de Europese Commissie voordat er geld wordt uitbetaald.

Griekenland is al begonnen met het opstellen van zijn strategisch plan na het afronden van de overlegprocedures met de belanghebbenden, zoals boeren en veehouders.

"We gaan door met ons plan om een ​'partnerschap' en het maximaal mogelijke overleg over het nieuwe GLB', zei het Griekse ministerie van landbouw in een persbericht.

De raadpleging is een kans voor een open publieke dialoog, aldus het persbericht, ​"om alle problemen, problemen en uitdagingen van de Griekse landbouwsector te diagnosticeren, bespreken en lokaliseren, de juiste suggesties vorm te geven en te zoeken naar de beste oplossingen bij het ontwerpen van het strategische plan van het nieuwe GLB.”

Het door Griekenland opgestelde strategische GLB-plan zal naar verwachting in oktober gereed zijn voor openbare raadpleging en eind 2021 worden afgerond. Daarna zal het ter goedkeuring aan de Europese Commissie worden voorgelegd.

• Ministerie van Plattelandsontwikkeling en Voedsel
• Ypaithros
• In