Rapport: productie van zonne- en windenergie moet versnellen om VN-klimaatdoelstellingen te halen

Een groeiend aantal landen versnelt hun transitie naar groene energie, volgens de Wereldwijd elektriciteitsrapport 2022.

In 2021 werd 38 procent van de wereldwijde elektriciteit geproduceerd door wind- en zonne-energie. In totaal produceren 50 landen minstens 10 procent van hun elektriciteit door middel van wind- en zonnetechnologieën.

Het momentum groeit, maar het rapport, dat door Ember, een denktank, is samengesteld, zei dat dit tempo moet worden versneld om de uitstoot van broeikasgassen (BKG) efficiënt te verminderen en te voorkomen dat de worstcasescenario's voor klimaatverandering van tot bloei komen.

Ondanks het groeiende aandeel van hernieuwbare energie, waarschuwde Ember dat deze groei de fossiele brandstoffen, waarvan het verbruik ook blijft groeien, niet compenseerde.

"Wind en zon zullen in de toekomst de ruggengraat vormen van het elektriciteitsopwekkingssysteem; daar bestaat geen twijfel over, "vertelde Elisabeth Cremona, een energie- en klimaatdata-analist bij Ember Olive Oil Times. ​"Dat gebeurt omdat hernieuwbare energiebronnen steeds relevanter zullen worden voor de elektriciteitsproductie en onder hen wind en zon de meest relevante rol zullen spelen.”

De wereldwijde opwekking van zonne-energie steeg in 23 met 2021 procent, een snellere groei dan ooit in de afgelopen 17 jaar. In deze periode steeg het productievermogen van zonne-energie van 188 terawattuur (TWh) naar 1,023 TWh.

In 2015 dekte zonne-energie 1.1 procent van de wereldwijde elektriciteitsvraag en in 2021 voorzag het in 3.7 procent van de wereldwijde elektriciteitsbehoefte.

Ember-onderzoekers merkten op hoe om de klimaatdoelen te bereiken, dat percentage tegen 19 moet stijgen tot 2030 procent, wat betekent dat zonne-energie elk jaar van dit decennium met 24 procent moet groeien.

Gezien het feit dat het in 23 met 2020 procent groeide en de afgelopen 33 jaar gemiddeld 10 procent was, denken experts dat het doel binnen bereik is.

Op wereldschaal groeide windenergie in 2021 sneller dan ooit tevoren, met een stijging van 14 procent en een totale elektriciteitsproductie van 1,814 TWh. Wind is na zonne-energie het afgelopen jaar de snelst groeiende bron van elektriciteit geweest en is nu goed voor 6.6 procent van de totale elektriciteit, vergeleken met 3.5 procent gerapporteerd in 2015.

Volgens Ember neemt de steenkoolproductie in 2021 ook aanzienlijk toe, 10 procent hoger dan in 2015, het jaar waarin 192 landen overeenkwamen om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen toen ze de Overeenkomst van Parijs ondertekenden.

In 2021 merkte Ember op hoe: kooldioxide-emissies van de elektriciteitssector steeg met 7 procent, de grootste absolute stijging ooit.

Ember waarschuwde dat steenkoolenergie in het huidige decennium elk jaar met 13 procent zou moeten dalen om te voldoen aan de klimaatdoelstellingen die zijn vastgesteld door de VN-topconferenties over klimaatverandering, wat betekent dat de rol van steenkoolenergie wereldwijd moet worden verminderd van 36 procent naar 8 procent in 2030.

In de zes jaar sinds de ondertekening van de Overeenkomst van Parijs heeft China, 's werelds grootste kolenbrander, zijn aandeel in kolengestookte energie echter met 33 procent zien stijgen. Ter vergelijking: in de rest van de wereld is dit cijfer met 8 procent gedaald.

Tegelijkertijd heeft China de belangrijkste investering in windparken, die in 65 met 2021 procent groeiden en 148 TWh toevoegden, ongeveer genoeg elektriciteit om Argentinië van stroom te voorzien.

Terwijl het land snel hernieuwbare energiebronnen en schone energiebronnen adopteert, neemt de groei van de elektriciteitsvraag in een nog sneller tempo toe. Als gevolg hiervan blijft steenkool de leemte opvullen en voldoet aan 64 procent van de stijging van de elektriciteitsvraag.

"De belangrijkste uitkomst van het rapport is de waarschuwing dat landen tegen 2035 schone energie moeten opwekken om de wereldwijde klimaatdoelstelling van 1.5 ºC oppervlaktetemperatuurstijging te halen”, aldus Cremona. ​"Om daar te komen, zijn wind- en zonne-energie de grootste troeven, en daarom zouden deze het wereldwijde beleid in de energiesector moeten informeren.

"De stijging van de vraag naar elektriciteit wordt gevoed door drie belangrijke factoren, "voegde ze eraan toe. ​"De eerste is het herstel van de Covid-19-pandemie. De tweede is dat veel economieën, vooral in Azië en niet alleen China, een economische boom doormaken, wat de groei van de vraag naar elektriciteit stimuleert.”

"Het derde element is elektrificatie, dat eigenlijk deel uitmaakt van decarbonisatieoplossingen”, vervolgt Cremona. ​"Dit betekent dat we in veel landen, zoals die in Europa, verwachten dat de vraag sterk zal groeien, aangezien elektriciteit steeds meer wordt gezien als een alternatief voor gas, waarbij bijvoorbeeld verwarming begon te verschuiven van gas naar verwarmingspompen.”

Europa was een van de eerste regio's die met de energietransitie begon, en Cremona zei dat het continent als rolmodel zou kunnen dienen voor andere regio's om de transitie te maken zonder hun economieën te schaden.

"Er is een duw voor Europa om voorop te lopen als een goed model voor hoe de energietransitie op een duurzame, rechtvaardige manier kan plaatsvinden, "zei Cremona. ​"Dat gebeurt door de aandrijving van het beleid, waardoor de rest van de wereld een economie kan zien bloeien binnen een koolstofvrij systeem. Dit is waar het Europese verhaal begint en laat zien dat je een goede economie kunt hebben en zelfs je uitstoot kunt verminderen.”

"Wat we in Europa zien als reactie op de stijgende gasprijzen en de Russische oorlog in Oekraïne, is dat veel landen sterk naar voren komen in hun transitieprogramma's voor groene energie. Er is een drive om dingen te versnellen, "voegde Cremona eraan toe. ​"Duitsland heeft bijvoorbeeld zojuist een energieplan uitgebracht dat streeft naar 100 procent hernieuwbare energie in 2030.”

Een van de sleutels tot het aanpakken van de wereldwijde uitstoot is het versterken van de samenwerking met ontwikkelingslanden die misschien niet over de middelen beschikken om de productie van schone energie te stimuleren.

"We zien dit vaker gebeuren', zegt Cremona. ​"Dit werd ook versterkt bij COP26. Sommige landen gaan daar sneller mee om. China is bijvoorbeeld het meest actief bij het ondertekenen van deze overeenkomsten. Binnen Europa zien we ook een groeiende samenwerking die transitie en decarbonisatie bevordert.”

Volgens Ember zet de transitie naar groene energie zijn eerste stappen in een te complexe wereld waar energiemarkten afhankelijk zijn van de beschikbaarheid van hulpbronnen, conflicten, technologie, beleid en financiering.

De transitie vindt ook plaats tegen de achtergrond van de toenemende effecten van klimaatverandering – van ernstige droogte en bosbranden naar verschuivingen in oceaanstromingen, die allemaal een diepgaande impact op de voedselproductie en bevolkingsgroepen.

Het rapport concludeerde optimistisch dat er nog tijd is om de groei van de oppervlaktetemperatuur in te perken, maar de urgentie neemt exponentieel toe.

"We hebben wel rapporten, zoals die van vorige week IPCC rapport, wat ons vertelt dat we het nog steeds kunnen halen als er onmiddellijk actie wordt ondernomen', zei Cremona. ​"Dit is positief omdat het ons vertelt dat er nog een kans is.”

"Maar er is ook een licht negatief element als we de laatste IPCC-gegevens zien, aangezien de vermindering van de uitstoot die drie jaar geleden werd voorspeld, geen vooruitgang heeft geboekt”, concludeerde ze. ​"Dat betekent dat de situatie in slechts drie jaar tijd is verslechterd en dat we de uitstoot nu nog sneller moeten verminderen dan eerder werd ingeschat.”