Sloveense telers verwachten een lage oogst vanwege extreem weer buiten het jaar

De olijvenoogst staat op het punt te beginnen in Primorska, de oostelijke Sloveense regio die zich uitstrekt van de voet van de Julische Alpen tot aan de Adriatische Zee.

De verwachtingen verschillen van producent tot producent, maar geen enkele is erg optimistisch. ​"De vruchten zijn gezond, maar het zijn er beduidend minder”, zegt Martin Adamič, de manager van Ekološka Kmetija Ronkaldo, Vertelde Olive Oil Times.

Als resultaat verwacht hij een oogst van hoge kwaliteit uit zijn bos van 800 bomen, voornamelijk de lokale Istrische Bjelica-variëteit. ​"Vorig jaar kregen we 14 ton extra vergine olijfolieen we zullen zien hoe het dit jaar zal zijn”, zei hij.

"Ik zou niets hebben tegen een herhaling van de oogst en de vruchtkwaliteit van vorig jaar”, aldus Miran Adamič, de vader van Martin.

Ondanks de langdurige droogte, de oogst van vorig jaar was redelijk goed dankzij de overvloedige regen eind september, waardoor de olijven zich herstelden. ​"Er waren geen ziekten of plagen, dus we hebben prachtige, onberispelijke olijven geoogst”, aldus Martin Adamič.

Volgens de Internationale Olijfraad produceerde Slovenië in het oogstjaar 700/2022 23 ton olijfolie, iets meer dan het vijfjarige gemiddelde van 620 ton.

Opnieuw bereidt het vader en zoon-team zich voor op een vroege oogst, een van hun geheimen voor de teelt bekroonde extra vierge olijfolie.

"Een vroege oogst en een zo kort mogelijke tijd tussen plukken en malen zijn de eerste stappen”, aldus Adamič. ​"We plukten onze Istrische bjelica half oktober en maalden ze dezelfde dag in de Santomas-molen in Šmarje. We hebben de olie op de juiste manier opgeslagen, op tijd in geschikte glazen flessen gedaan, en dat was alles.”

In tegenstelling tot het voorgaande oogstjaar was er volgens Adamič veel regen, hagel en zelfs wat wintersneeuw in de meest noordelijke delen van Primorska. Dit bracht echter voor- en nadelen met zich mee.

"Zware regenval tijdens de bloei en bemesting veroorzaakte aanzienlijke schade”, aldus Adamič. ​"Er zijn aanzienlijk minder vruchten. In plaats van de 14 ton olie uit de oogst van vorig jaar hopen we minstens de helft uit de volgende oogst te halen. Dus ongeveer zeven ton.”

Met de meeste andere olijfgaarden in Slovenië zal het nog slechter aflopen. Het inschatten van de oogst van dit jaar is echter over het algemeen lastig. Volgens Maja Podgornik, onderzoeksmedewerker olijventeelt bij het Instituut voor Sociale Studies in Koper, de grootste stad in Primorska, heeft elke locatie zijn eigen microklimaat en hebben de extreme weersomstandigheden van dit jaar geen gevolgen voor de hele regio.

"Bij sommige bomen is de oogst normaal, bij andere is er niets te zien”, zegt Teja Hladnik, olijventeeltspecialist bij de Koper Agricultural Advisory Service.

In juli vond op sommige locaties het bruin worden en vallen van fruit plaats als gevolg van schade door ongedierte en andere omgevingsfactoren die verband hielden met de langdurige droogte die vorig jaar eindigde.

"Het verlies loopt op tot 80 procent”, zegt Jadran Jakončič, die bosjes heeft in Primorski Brdi.

Igor Novak heeft plantages in Škofija en Ankaran en zei dat er op sommige plaatsen helemaal geen bloei of bevruchting was.

"Maar waar het weelderig was, begonnen de vruchten massaal af te vallen”, zei hij. ​"Bomen met eerder dit jaar 30 kilo olijven hebben nu nog maar een paar olijven.”

Podgornik zei dat de natuur de afgelopen drie jaar niet vriendelijk is geweest voor olijfbomen. ​"Ze worden geconfronteerd met extreme gebeurtenissen. In 2021 was er sprake van strenge voorjaarsvorst, daarna was er de droogte van vorig jaar ernstigste in de afgelopen 500 jaar”, merkte ze op. Ondertussen kende Slovenië afgelopen juli recordhoge temperaturen.

De redenen voor de slechte oogst van dit jaar zijn onbekend, dus olijventelers kunnen alleen maar speculeren over de rol van ziekten of plagen.

Volgens Vanja Dujc, een olijventeler, is het antwoord misschien eenvoudig. ​"De olijven wilden gewoon rusten na de sterke oogst van vorig jaar, net zoals wij mensen graag rusten”, zei hij, verwijzend naar de natuurlijke afwisselende vruchtcyclus van de olijfboom.

Miran Adamič is het daarmee eens. ​"De extreme droogte en de grote oogst van vorig jaar hebben de olijfbomen uitgeput, waardoor ze geen nieuwe takken meer konden laten groeien, en dat is de reden voor de lagere opbrengst dit jaar”, zei hij.